Lisboako euskaldun baten gogoetak

Lisboa, Luzboa, argiaren hiria. Zuria, epela, hurbilekoa, ederra. Hiriburu berezia daukagu penintsularen ertz honetan, herri-hiri fusio interesgarria, kontraesanduna. Noiz gelditu ote zen denbora kale hauetan zehar?

Emakumezkoa da Lisboa eta, historian zehar, hainbat zibilizazio maitemindu dira berarekin. Lurrak ere, pasio handiz orro egin zuen, itsasoak berarentzat nahi zuela esan zuenean, eta soilik suak lortu zuen azkenengo maitasun distirak lehortzea. Pasionalak dira, efektuz (edo defektuz) lisboatarrak.

Honen ederra izanen, denborak ere Lisboan bizitzen geratzea erabaki zuen inoiz bere maitasuna lortzeko desioarekin. Eta beste maitaleek lortu ez zutena lortu zuen. Denborak bere orratzak geldiaraztea erabaki zuen gaztetasun infinitua prometitu nahirik, denboran geldiarazten dena lehenago zahartzen dela jakin gabe.

Badaude hemen kale, katoi eta paseo ederrak, badaude gune misteriotsuak, non filmetako ilusioak egin ditzakezun, non beste hamarkadetako istoriak imagina ditzakezun, non beste milurteko zibilizazioak azter daitezkeen. Erromatarrek beren antzokia galdu zuten Alfamako kaleen azpian eta kolonialismo garaietako oroitzapenak oraindik ere nahastu egiten dira arte garaikidearen azkenengo berrikuntza arkitektonikoekin.

Zazpi muinoetatik paseatzerakoan hirian zaudela ahaztu eta errepublika garaiko herri batean egotearen sentsazioa barneratzen da, pausoka pausoka galtzada-harrizko ibilbideetatik.

Nahasketa bereziak, ausartak, bortitzak. Edertasuna miseriarekin ikus dezakezu eskutik behin baino gehiagotan, erotasuna eta umiltasuna, pobrezia eta azken generazioko telefono mugikorrak.

San Martin bezperatan Tejo ibaiaren kai batean jesarrita gaztainen usaina etorri zait bisitan, eta paregabeko itsadarrean murgiltzeko gogoak kasi geldiezinak bihurtzen dira. Pena Lisboan malda gorak ez dutela beti beherakada beste aldean.