jueves, 21 de diciembre de 2006

Corte Ingleseko gomendioei jarraituz...

Web gune honek azken aldian izan duen SPAM arazoa gaindituta liburu bati buruzko lerro batzuk idaztera animatu gara, Durangoko Azokaren ajeak oraindik sumatzen diren honetan (ikus bestela hau eta hau). Durangon ere SPAM asko aurki daitekeela esanda ez dugu jendea ilargia borobila dela esanda baino gehiago harrituko. Bego horretan. Beste batean heldu beharko diogu/ diote/ diozue gaiari. Gaurkoan ez gara irakurriko ez dugunaz arituko, irakurri dugunaz baizik.
Kontua da, Azokara joan aurretik Corte Íngleseko liburuen sailera joan nintzela, aurten euskaraz zer kaleratu zuten ikusteko, zerrenda bat egin eta gero Landakon zuzenean horien bila joateko. Bertan ere bazeuzkaten, noski, euskarazko liburuak, baina ez zara-ba, Durangotik liburu bat, disko bat, pin batzuk, rifa mordo bat eta kotxean jartzeko ardi itxurako pegatina gabe itzuliko ezta? Harira: Corte Íngleseko liburu saltzaileari aholkua eskatu eta honakoa esan zidan: "No lo dude, llévese el último de Ijela, es el libro más vendido después del Código da Vinci, creo que es una novela de misterio de lo más interesante". Eta argitaletxearen izena (Igela), liburuarena (Txakurrari gauean gertatutako istripu bitxia) eta idazlearena (Mark Haddon) idatzi zizkidan Agatha Ruiz de la Pradaren koaderno bati orria kenduta.

Bi egun beranduago han nintzen, Landakon, Igela argitaletxearen standaren bila. Han! Korrika hurbildu, liburua ikusi, erosi eta ospa egin nuen haurren irakurketa gelara, Corte Íngleseko adituak liburuari buruz esandakoak gogoan nituela:

No lo dude, llévese el último de Ijela,

Lehen pausoa bete nuen, zalantzarik egin gabe hartu bainuen liburua.

es el libro más vendido después del Código da Vinci,

Ez dakit juxtu bigarren salduena izango den, baina bai 35 hizkuntza baino gehiagotara itzuli dutela dagoeneko eta Ingalaterra, AEB, Espainia, Italia eta Frantzian asko saldu duela.

creo que es una novela de misterio...

Tira misterioa, misterioa... Egon, badago, (Shears andrearen txakurra nork hil duen etab.) baina alde horretatik Corte Íngleseko aditua tronpatu egin zela ikusi nuen liburua bukatu bezain laster. Edo misterio nobelaren definizioa asko zabaldu beharko litzateke bestela. Liburu honek misterio asko argitzen ditu, baina ez dute krimen antolatu edo inprobisatuarekin zerikusi handirik. Mundu honetako misteriotxo batzuk ageri zaizkigu Igelak argitaratutako lan honetan.

Christopher, Aspergerren sindromea daukan 15 urteko gaztea da nobelako protagonista. Bere desoreka dela medio, ez da bigarren zentzua duten esaldiak ulertzeko gai, ezta keinu bidez komunikatutako ia ezer ere. Bestalde, memoria fotografikoa du, eta matematikekin, logikarekin eta zientziarekin sekulako obsesioa.

Bere bizilagun Shears andrearen txakurra hilda agertu ostean hiltzailearen bila hasiko da Christopher eta bilaketa hori, autobilaketa bihurtuko zaio: familian izandako arazoak, bere aita eta amaren arteko harremana, integrazio arazoak dauzkan haurra hezteko zailtasunak edo jendarte garaikidearen doilorra ("Terryk (...) esan zuen supermerkatuko orgatxoak biltzeko lana izango zela nik inoiz lortuko nuen hoberena") dira, besteak beste, Christopherrek bere bizipenekin kontatuko dizkigunak.

...de lo más interesante.

Hori guztia ikuspuntu naïf samarretik kontatu du Haddonek. Xalotasun hori ordea, inozokeriatik urrun, kontrastea bilatzeko tresna da. Helduek ez dute Christopherren sindromea ondo ulertzen, eta ume txiki bati bezala hitz egiten diote. Heriotza azaltzeko zerua aipatzen diote, sexua azaltzeko "oso lagunak ziren" esapidea darabilte... Christopherren erantzun eta gogoetek gurasokeria horren patetikoa agerian utziko dute behin eta berriro.

Obra benetan bitxia suertatzen da lehen irakurketan (ilustrazioak, kapituluak zenbaki lehenen bidez ordenatuta egotea, narratzaile-protagonistak istorioa kontatzeko duen modua... nobela askotan aurkitzen ez diren ezaugarriak dira) eta bigarren, hirugarren eta laugarren aldiz (gehiago ere bai, nahi bada) bere orrialdeak bisitatzea merezi du, hiriko bizimodua, literatura, teknologia, denbora, zientzia eta abarren inguruan eskaintzen zaizkigun kabiar mokaduekin gozatzeko.

Eranskina:

Oraindik liburu dendan ez bazaude, zera jakiten duzunean korrika abiatuko zara ale bat erostera: duela gutxi itzulpen onenaren Euskadi Saria jaso duen eta web gune honetako kideon itzultzaile fetitxea den Xabier Olarrak ekarri du euskarara nobela. Eta orain, korri! Azkar!

No hay comentarios:

Publicar un comentario